Skip to main content

Zwangerschapskalender

21e week van de zwangerschap: uw baby ontwikkelt een slaap-waakritme

Grootte en gewicht van de baby in de 21e week van de zwangerschap

In de 21e week van de zwangerschap is uw baby ca. 27 cm groot. Dat is ongeveer even groot als een grote wortel of asperge.

Hij weegt ondertussen ca. 350 g – de halve kilo is in zicht. Momenteel weegt hij ongeveer evenveel als een aubergine.

Ontwikkeling van de baby

De belangrijke stap in de ontwikkeling van uw kind in deze 21e week van de zwangerschap is de vorming van de groeven in de benige schedel. Deze sluiten pas volledig tijdens de jeugd en vormen levenslang een onderdeel van het hoofd.

Uw baby ontwikkelt en verfijnt zijn slaap-waakritme, een cruciale stap in de ontwikkeling.

Op echobeelden is goed te zien hoe de baby een eigen slaappositie inneemt: het kleintje laat zijn hoofd naar achteren hangen of houdt zijn handjes onder zijn kin om zo bij het slapen zijn hoofd te ondersteunen. Een andere variant op die slaappositie is met de kin op de borst, waardoor ook het hoofdje ondersteund wordt.

In de 21e week van de zwangerschap wordt het slaapgedrag, net als bij een kind na de geboorte, al beïnvloed door geluiden en licht. Een ander aspect zijn de eetgewoontes van de moeder. Door de geluiden in de darmen van de moeder na een uitvoerige maaltijd, wordt de baby weer wakker en slaapt hij niet, maar gaat hij turnen.

De mimiek van uw baby wordt steeds fijner. Hij heeft nu niet alleen wenkbrauwen, maar ook wimpers.

De huid wordt steviger en vormt de twee belangrijke bovenlagen, de opperhuid en de lederhuid.

U heeft misschien al gemerkt dat uw baby in de 21e week van de zwangerschap erg actief is en hevig trappelt. Hij draait zich vaak om en grijpt naar de navelstreng om hieraan te trekken. Hij blijft op zijn duim zuigen en vruchtwater inslikken.

Hij kan nu het ingeslikte vruchtwater verteren en het water scheiden van andere stoffen. De bewegingen daarvoor zijn zelfs zichtbaar. Zo traint uw baby actief zijn spijsvertering. Na de geboorte zijn de darmen nog niet rijp en kan uw baby last hebben van buikpijn en winderigheid. Na ongeveer een jaar zijn de darmen helemaal volgroeid en kunnen ze alle voedingsmiddelen verteren.

De smaakzenuw, gevoed door de smaakknopjes, is intussen zo zeer ontwikkeld dat uw baby kan proeven wat u eet. De aroma's van de voeding komen in het vruchtwater terecht, dat uw ongeboren kind drinkt. Later zal uw kind die smaken herkennen als het die op zijn bord krijgt. Hoe diverser uw menu, des te beter!

Zo gaat het met de aanstaande mama in de 21e week van de zwangerschap

Vanaf de 21e week van de zwangerschap beweegt uw baby steeds meer. Door te groeien, zal u dat week na week intensiever merken. Momenteel ziet u van buiten nog niets van de bewegingen, maar misschien voelt u de turnoefeningen van uw kindje wel al. Bijna automatisch zoekt u op die momenten contact met uw baby, wat hij erg op prijs stelt.

Vaak voorkomende aanwijzingen en symptomen

Uw babybuik wordt ronder, wat duidelijk te zien is aan uw groeiende buikomtrek. Hierdoor stijgt de druk op de inwendige organen, die door uw baarmoeder verschoven worden. Door het groeiende plaatsgebrek en uw hormonen heeft u soms klachten.

Spierkrampen in uw benen.

IIn de 21e week van de zwangerschap heeft u meer behoefte aan magnesium. Dat merkt u door heel plotselinge beenkrampen, vooral in uw kuiten. Zeker 's nachts, als uw spieren tot rust komen en ontspannen, kunt u pijnlijke spierkrampen hebben.

Een eerste hulpmiddel is een massage van die plaats, zodat uw spieren zich weer ontspannen. Kies nu vaker voor levensmiddelen met veel magnesium.

Constipatie en winderigheid

Door de grotere druk van de baarmoeder op uw darmen kan uw stoelgang onregelmatiger verlopen. Meestal uit zich dat als constipatie. Ook winderigheid komt in de 21e week van de zwangerschap niet zelden voor en kan zelfs pijnlijk zijn.

Hier kan thee misschien soelaas bieden. Probeer eens een biologische venkelthee en drink deze bij klachten dagelijks om uw darmen tot rust te brengen.

Tegen constipatie en winderigheid helpen in principe preventief een grotere vochtopname evenals minder voedingsmiddelen die een opgeblazen gevoel geven, zoals koolsoorten, bonen, knoflook en uien.

Lees hier meer tips over wat je kunt doen tegen deze lastige zwangerschapskwaaltjes en voorkom constipatie en winderigheid.

Ontsteking van de urinewegen

In de loop van de zwangerschap wordt het bekken breder. De spieren en gewrichten komen losser te zitten en de slijmhuid wordt gevoeliger. In deze toestand maken bacteriën en ziekteverwekkers meer kans om door te dringen tot het urinekanaal. Een blaasontsteking kan het gevolg zijn.

In deze periode is het bekken ook erg gevoelig voor koude. Kleed u daarom warm, ga regelmatig naar het toilet en negeer uw aandrang niet. Ook veel drinken is een voorzorgsmaatregel, omdat het de urinewegen – vooral de blaas – goed spoelt en zo eventuele doorgedrongen bacteriën vermindert.

Tip van een vroedvrouw

"Draag zo veel mogelijk katoenen ondergoed, ook al ziet dat er vaak niet zo voornaam uit als andere lingerie. Katoen is ademend, waardoor u bacteriële infecties en schimmelziektes kunt voorkomen." (Dorothee Kutz, vroedvrouw)

Een overzicht van de beste tips

  • Eet 's avonds geen zware maaltijd. U verdraagt beter kleine en lichte gerechten.
  • Zorg voor voldoende opname van magnesium.
  • Eet vezelrijk, beweeg veel en drink voldoende om constipatie tegen te gaan.
  • Voldoende drank helpt om infecties te voorkomen.
  • Zorg afwisselend voor beweging en rustpauzes.

Mogelijke vragen aan gynaecoloog of vroedvrouw

Tekort aan magnesium

Omdat de nood aan magnesium in het midden van de zwangerschap enorm toeneemt, moet u meer van dit sporenelement opnemen. Bij een tekort heeft u last van spierkrampen. Magnesium is ook belangrijk om de baarmoeder 'rustig' te houden, d.w.z. dat overmatige contracties en bijgevolg vroegtijdige weeën voorkomen worden. Als opname van magnesium via de voeding niet volstaat, vraag dan aan uw arts om advies inzake magnesiumtabletten.

Hoe gaat het met uw ijzerwaarden?

Dat u vaak moe bent, zich slap voelt en niet meer zoveel aankunt, is een heel normaal kenmerk van een zwangerschap. U kunt echter ook te lage ijzerwaarden hebben. Aangezien ijzer voor het zuurstoftransport in het bloed – en bijgevolg ook voor de voeding van uw baby – essentieel is, moeten deze bloedwaarden constant een goed niveau hebben.

Uw gynaecoloog of vroedvrouw bepalen de ijzerwaarde in uw bloed aan de hand van de zogenoemde Hb-waarde met een bloedtest. De hemoglobinewaarde in het bloed (Hb) wordt meestal gemeten bij een eerste onderzoek en daarna vanaf de zesde maand. Als uw ijzerwaarde constant te laag is, kunt u een supplement nemen. Industrieel geproduceerd ijzer heeft als nadeel dat het constipatie en een zwarte stoelgang kan veroorzaken. Er zijn vanzelfsprekend ook natuurlijke ijzerpreparaten die zulke bijwerkingen niet hebben. Spreek hierover met uw gynaecoloog of vroedvrouw.

Info over de auteur

Juliane Jacke-Gerlitz is gediplomeerd verpleegkundige. Al meer dan 10 jaar geeft ze advies aan moeders, o.a. over borstvoeding. Momenteel werkt ze als medisch auteur en psychologisch adviseur. Juliane Jacke-Gerlitz is al 22 jaar getrouwd, moeder van acht kinderen en woont met haar gezin in het Duitse Halle.